Fietsdiploma

Hebt u een diploma fietsen? Ik niet. Toch zijn we er bedreven in. Staar u niet blind op diploma’s om iemand met de juiste skills te rekruteren.

Geregeld overleg ik met bedrijven over een diverser en inclusiever aanwervingsbeleid. Elke keer ben ik met verstomming geslagen hoe heilig ze een diploma of certificaat vinden. Dat lijkt haast de enige manier om iemands kunde vast te stellen. Maar wat zegt dat diploma nu helemaal?

Ik ben licentiaat in de Germaanse talen. Heel wat jaargenoten kozen andere vakken en vaak zelfs compleet andere talen. De ene was steengoed in taalkunde, maar vond literatuur maar niks, of omgekeerd. Toch hebben we allemaal hetzelfde diploma. Dat papiertje geeft hooguit een indicatie van wat ik ken en kan, die je maar beter aan de realiteit toetst.

Tegelijk ontmoet ik geregeld mensen met ‘wauw’ skills. Die hebben ze al doende geleerd, of ze beschikken gewoon over een natuurtalent.Laten we stoppen met te denken dat je alleen via klassieke scholing slim en handig kan worden.Deel opTwitter

Mijn favoriete moment bij het begin van de programmeeropleidingen bij BeCode was het aanstellen van een projectleider voor de allereerste opdracht. Paniek in de zaal, want op dag één van de opleiding hadden ze nog niks geleerd en konden ze toch nog helemaal niks? Dan was het zaak ze te laten zien wat wij in hen zagen. Wie in de groep was erg goed in het organiseren van familie- of schoolfeesten? Wie heeft een groot gezin en leidt die hectische heisa dag in dag uit in goede banen? Wie is al jaren actief in het verenigingsleven, of was graag gezien bij een jeugdbeweging?

Dankzij een paar praktische voorbeelden van een project in goede banen leiden zit geheid de helft van de groep met zijn vinger in de lucht. Ruwe diamanten, mensen vol onontgonnen potentieel, klaar om te ontluiken. Ze kennen gewoon de juiste maatschappelijke labels (nog) niet voor hun talenten.

Juiste skills

Met dat soort lateraal denken kom je een heel eind om iemand met de juiste skills te rekruteren. Want die verborgen talenten verschijnen niet vanzelf op je radar. De ruwe diamanten denken net als de rest van de wereld dat ze toch niet in aanmerking komen. Dus is het aan ons om creatiever te zijn en op zoek te gaan. Eerst hen te overtuigen dat je iets in hen ziet en vervolgens hen de kans te geven jou te overtuigen dat je dat goed gezien had.Verborgen talenten verschijnen niet vanzelf op je radar. Ruwe diamanten denken net als de rest van de wereld dat ze toch niet in aanmerking komen.Deel opTwitter

Selecteren op soft skills, die je detecteert via de vele mogelijke toepassingen – ook buiten de professionele context. Openstaan voor kandidaten met een heel andere achtergrond die kunnen wat essentieel voor je is. Dat levert vaak onwaarschijnlijk loyale medewerkers op, die je de rest van hun leven dankbaar blijven voor de unieke kans die je ze geboden hebt. En die een ongeziene leerhonger hebben om te bewijzen dat ze het waard zijn.

Natuurlijk is een grondig interview nog altijd aan de orde. Ingaan op succeservaringen en leermomenten, en hoe kandidaten die in de praktijk zouden brengen in jouw concrete context. Eventueel een opdracht geven, zodat ze kunnen laten zien wat ze kunnen in plaats van het te bevragen. Dat scheidt het kaf al snel van het koren, vooral voor wie het wat minder goed kan uitleggen.

Dus laten we stoppen met te denken dat je alleen via klassieke scholing slim en handig kan worden. Voor zover ik weet, hebben maar weinigen onder ons een diploma fietsen. Maar ik ben ervan overtuigd dat we bijna allemaal overweg kunnen met dat metalen ros.

(Als opiniestuk verschenen in De Tijd op 14 juli 2022)